FOTOĞRAF ÇEKMİŞLERDİ AMA... AYNAYI HESABA KATMADILAR!

Fotoğrafçılar mutlu insanlar. Bunu ben demiyorum, Amerikan Kişilik ve Sosyal Psikoloji Dergisi tarafından yayımlanmış kapsamlı bir çalışma söylüyor. “Fotoğraf çekin, her şeyden daha fazla keyif alacaksınız” diyor. Araştırma, fotoğraf çekenlerin günlük aktivitelerin keyfini daha iyi çıkaracağını düşünmekle birlikte, fotoğraf çeken insanların edindikleri deneyimlerden, karşılaştıkları olaylarda ortalama insanlardan daha fazla mutlu olduklarFotoğraf sizi daha mutlu biri yaparını söylüyor. Bunlar daha mutlu insanlar! Fotoğraf çekmek mutlu ediyor.

Neden fotoğraf çekiyorsunuz? Bireysel anları yakalamak veya sanat için? Motivasyonları ne olursa olsun fotoğrafçıların daha mutlu insanlar olduğu iddia ediliyor.

Manzara fotoğrafları çekmekten zevk alan bir fotoğraf gönüllüsü olarak, manzara fotoğrafçılarının hayattan daha fazla keyif aldıklarını fark ettim, çünkü ortalama turistlerden çok daha dikkatli oluyorlar. İlginç, güzel ve heyecan verici bir yere gittiklerinde, bölgedeki olası kompozisyonlar için bölgeyi, çoğu akıllı telefon fotoğrafçısının veya turistin yaptığı şekilde taramıyorlar. Manzarayı, tepelerden, alanlardan ve gökyüzünden ibaret değil, bir dizi doku, şekil ve renk olarak görüyorlar. Yolun sadece manzarasını değil, özünü yakalamak istiyorlar.

Fotoğrafçılar, önlerindeki sihirli anları bazen kaçırabilirler
Çünkü kadranlarla ve menülerle uğraşırken neredeyse batmakta olan günbatımının güzelliğini göremezler. Bazen hızla hareket eden bir sahnede, doğru filtrelemeyi gerçekleştirmek için acelece menüler ve ayarlarla uğraşmamız, sonrasında fotoğraflarımıza baktığımızda önümüzde olan güzelliği görmediğimizi fark ettirir. Fotoğrafçılara bazen ara sıra kameralarını bırakmaları ve sadece sahnenin önünde eğlenmeleri önerilir.

Her yıl milyarlarca fotoğraf çekiliyor ve bunların bir kısmı satın alınıyor. Fotoğraf sadece bir fotoğraftan ibaret değil

Güçlü bir ödüllendirici bileşeni var. Fotoğrafçılık duygusal memnuniyet de gerektirir. Her yıl satın alınan fotoğrafların sayısındaki artış katlanarak devam ediyor. 2010’dan 2016 yılına neredeyse üç kat artış göstermiş ve 2016 sonunda 1,3 trilyona ulaştığı tahmin ediliyor.

Yukarıda bahsettiğim çalışma, fotoğrafın insanların deneyimlerinden aldıkları keyfi nasıl etkilediğini incelemiş ve fotoğraf çekenlerin, çekmeyenler göre, deneyimlerinde karşılaştıkları olumlu ve olumsuz durumlardan daha olumlu düşünceler geliştirdiklerini saptamış.

Fotoğrafçılık sadece anları zamanında yakalamak ve belgelemek için değil aynı zamanda deneyimlere bir angajman olarak da verilmekte ve “fotoğraf çekmenin zevk almak üzerine önemli bir etkisinin olduğunu” kanıtlamaktadır.

Örneğin, yiyeceğiniz yemeğin fotoğrafını çektiğinizde, ondan daha fazla tat aldığınız tespit edilmiş.

Bir deneyde, bireylere göz hareketlerini takip eden gözlükler takılmış ve bir rehber eşliğinde bir müzeyi gezmeleri talimatı verilmiş. Araştırmacılar, fotoğraf çekenlerin sergideki eserlere diğerlerine kıyasla daha fazla zaman harcadıklarını keşfetmişler.

İlginç bir saptama ise, hantal kamera donanımlarıyla uğraşmak zorunda kalan fotoğrafçıların bir tek bu durumda fotoğraf çekmekten zevk almadıkları saptanmış. Teste katılan kişilerin çoğunluğu, fotoğraf makinesi ekipmanları için, kullanımı kolay, deneyimlerini arttıracak tüm fonksiyonlara sahip olanları tercih edeceklerini belirtmişler. Hafif ekipmanların tercihi ise bir tartışma konusu olmuş.

Çünkü, kullanımı kolay, aradıkları fonksiyonların tümüne sahip fotoğraf makineleri için kimi katılımcılar hafif olmasını birinci sırada tercih ederken, kimi katılımcılar bunu son sıraya atmışlar.

Fotoğraf çekenler yediklerinden daha fazla tat alıyorlar
Bir başka deneyde, fotoğraf çeken ve çekmeyen grubu bir öğle yemeğine götürmüşler. Fotoğraf çeken gruptan yedikleri yemeklerden en az 3 fotoğraf getirmeleri istenmiş. Yemek sonunda yapılan ankette, fotoğraf çeken grubun yedikleri yemekten çok daha farklı tatlar aldıkları, yemekten daha fazla zevk duydukları belirlenmiş.

Bazen fotoğrafçılık tatsız bir deneyimi daha da kötüleştirebiliyor. Bir keresinde, katılımcılar sanal bir safariye gitmişler ve çoğu insanın heyecanla seyrettiği, bufaloya saldıran bir aslan gurubunu seyretmişler

İllaki sanatsal fotoğraflar çekmek, çok ilginç, özel anları çekmek değil, günlük hayattaki genelde görmezden geldiğimiz tamamen normal şeyleri yakalasak bile, bu mutluluk hissini arttırabiliyor.

Sonuç olarak;

Fotoğraf çekmek insanı daha mutlu ediyor.

Yukarıdaki fotoğrafa bakın 🙂

Işığınız bol olsun.

Fotoğrafçılar mutlu insanlar. Bunu ben demiyorum, Amerikan Kişilik ve Sosyal Psikoloji Dergisi tarafından yayımlanmış kapsamlı bir çalışma söylüyor. “Fotoğraf çekin, her şeyden daha fazla keyif alacaksınız” diyor. Araştırma, fotoğraf çekenlerin günlük aktivitelerin keyfini daha iyi çıkaracağını düşünmekle birlikte, fotoğraf çeken insanların edindikleri deneyimlerden, karşılaştıkları olaylarda ortalama insanlardan daha fazla mutlu olduklarını söylüyor. Bunlar daha mutlu insanlar! Fotoğraf çekmek mutlu ediyor.

Fotoğraf sizi daha mutlu biri yapar

Neden fotoğraf çekiyorsunuz? Bireysel anları yakalamak veya sanat için? Motivasyonları ne olursa olsun fotoğrafçıların daha mutlu insanlar olduğu iddia ediliyor.

Manzara fotoğrafları çekmekten zevk alan bir fotoğraf gönüllüsü olarak, manzara fotoğrafçılarının hayattan daha fazla keyif aldıklarını fark ettim, çünkü ortalama turistlerden çok daha dikkatli oluyorlar. İlginç, güzel ve heyecan verici bir yere gittiklerinde, bölgedeki olası kompozisyonlar için bölgeyi, çoğu akıllı telefon fotoğrafçısının veya turistin yaptığı şekilde taramıyorlar. Manzarayı, tepelerden, alanlardan ve gökyüzünden ibaret değil, bir dizi doku, şekil ve renk olarak görüyorlar. Yolun sadece manzarasını değil, özünü yakalamak istiyorlar.

Fotoğrafçılar, önlerindeki sihirli anları bazen kaçırabilirler
Çünkü kadranlarla ve menülerle uğraşırken neredeyse batmakta olan günbatımının güzelliğini göremezler. Bazen hızla hareket eden bir sahnede, doğru filtrelemeyi gerçekleştirmek için acelece menüler ve ayarlarla uğraşmamız, sonrasında fotoğraflarımıza baktığımızda önümüzde olan güzelliği görmediğimizi fark ettirir. Fotoğrafçılara bazen ara sıra kameralarını bırakmaları ve sadece sahnenin önünde eğlenmeleri önerilir.

Her yıl milyarlarca fotoğraf çekiliyor ve bunların bir kısmı satın alınıyor. Fotoğraf sadece bir fotoğraftan ibaret değil. Güçlü bir ödüllendirici bileşeni var. Fotoğrafçılık duygusal memnuniyet de gerektirir. Her yıl satın alınan fotoğrafların sayısındaki artış katlanarak devam ediyor. 2010’dan 2016 yılına neredeyse üç kat artış göstermiş ve 2016 sonunda 1,3 trilyona ulaştığı tahmin ediliyor.

Yukarıda bahsettiğim çalışma, fotoğrafın insanların deneyimlerinden aldıkları keyfi nasıl etkilediğini incelemiş ve fotoğraf çekenlerin, çekmeyenler göre, deneyimlerinde karşılaştıkları olumlu ve olumsuz durumlardan daha olumlu düşünceler geliştirdiklerini saptamış.

Fotoğrafçılık sadece anları zamanında yakalamak ve belgelemek için değil aynı zamanda deneyimlere bir angajman olarak da verilmekte ve “fotoğraf çekmenin zevk almak üzerine önemli bir etkisinin olduğunu” kanıtlamaktadır. Örneğin, yiyeceğiniz yemeğin fotoğrafını çektiğinizde, ondan daha fazla tat aldığınız tespit edilmiş.

Bir deneyde, bireylere göz hareketlerini takip eden gözlükler takılmış ve bir rehber eşliğinde bir müzeyi gezmeleri talimatı verilmiş. Araştırmacılar, fotoğraf çekenlerin sergideki eserlere diğerlerine kıyasla daha fazla zaman harcadıklarını keşfetmişler.

İlginç bir saptama ise, hantal kamera donanımlarıyla uğraşmak zorunda kalan fotoğrafçıların bir tek bu durumda fotoğraf çekmekten zevk almadıkları saptanmış. Teste katılan kişilerin çoğunluğu, fotoğraf makinesi ekipmanları için, kullanımı kolay, deneyimlerini arttıracak tüm fonksiyonlara sahip olanları tercih edeceklerini belirtmişler. Hafif ekipmanların tercihi ise bir tartışma konusu olmuş. Çünkü, kullanımı kolay, aradıkları fonksiyonların tümüne sahip fotoğraf makineleri için kimi katılımcılar hafif olmasını birinci sırada tercih ederken, kimi katılımcılar bunu son sıraya atmışlar.

Fotoğraf çekenler yediklerinden daha fazla tat alıyorlar

Bir başka deneyde, fotoğraf çeken ve çekmeyen grubu bir öğle yemeğine götürmüşler. Fotoğraf çeken gruptan yedikleri yemeklerden en az 3 fotoğraf getirmeleri istenmiş. Yemek sonunda yapılan ankette, fotoğraf çeken grubun yedikleri yemekten çok daha farklı tatlar aldıkları, yemekten daha fazla zevk duydukları belirlenmiş.

Bazen fotoğrafçılık tatsız bir deneyimi daha da kötüleştirebiliyor. Bir keresinde, katılımcılar sanal bir safariye gitmişler ve çoğu insanın heyecanla seyrettiği, bufaloya saldıran bir aslan gurubunu seyretmişler. Fotoğraf çekenlerin aynı sahneyi görenlerden daha fazla ürperdikleri ancak fotoğraf çekmedikleri tespit edilmiş.

Fotoğrafın aldığımız zevklere olan etkisi kendiliğinden gelişmiyor, aktif katılım gerektiriyor. Bir sahnenin herhangi bir anını – fotoğrafçının neyin yakalanacağına ilişkin aktif kararı olmadan – kendi başına statik kayıt yapan bir kameranın aynı etkiyle sunması muhtemel değildir.

2,005 adet deneğin katıldığı dokuz deney üzerinden yapılan çalışmada, “fotoğraf çekenlerin değişik gerçek yaşam koşullarında olumlu deneyimlerden keyif aldığını gösteren tutarlı kanıtlar” olduğu sonucuna varılıyor: çünkü fotoğraf çekmek etkileşimi arttırıyor ve farkındalık yaratıyor.

İllaki sanatsal fotoğraflar çekmek, çok ilginç, özel anları çekmek değil, günlük hayattaki genelde görmezden geldiğimiz tamamen normal şeyleri yakalasak bile, bu mutluluk hissini arttırabiliyor.

Sonuç olarak;

Fotoğraf çekmek insanı daha mutlu ediyor.

Yukarıdaki fotoğrafa bakın

Bu röportajın konusu ne yatırım ne de organizasyon. Az sonra Bülent Eczacıbaşı’nın uzun yıllara yayılan fotoğraf macerası ve fotoğrafçılığını daha detaylı bir şekilde öğrenmiş olacaksınız.

Röportaj: Nihan ÖZGEN

Röportaj Fotoğrafları: Adem MELEKE

Bülent Bey, Türkiye’nin sanata en çok ilgi duyan değerli isimlerinden birisiniz. Sanatı keşfedişiniz, sanata yüklediğiniz anlam ve size hissettirdiklerini sizden dinlemek isteriz.

Babam Nejat Eczacıbaşı ve annem Beyhan Eczacıbaşı’nın çocuğu olup sanatı keşfetmemek mümkün değildi. Her ikisi de sanatçı olmayan fakat sanata çok yakın ve sanatla yaşayan insanlardı. Elbette evimizdeki ve çevremizdeki atmosfer de sanatın hiç eksik olmadığı bir ortamdı. Ben de sanatçı olmadım ama sanata her zaman ilgi duydum. Sanatın insan yaşamını zenginleştiren eşsiz bir kaynak olduğunu düşünüyorum. Picasso, sanat günlük hayatın tozunu ruhumuzdan silen güçtür, diyor. Yaşam ruhumuzu ne kadar tozlandırırsa sanata o kadar fazla ihtiyaç duyuyoruz ama bunun ne kadar farkındayız acaba?

Fotoğraf ile nasıl tanıştınız? Neden fotoğraf?

Fotoğrafla üniversite yıllarımda tanıştım, üniversitedeyken iki semester boyunca fotoğraf dersleri aldım. 1970’li yılların başlarından söz ediyoruz – yani dijital fotoğraf ortaya çıkmadan fotoğraf tutkunu oldum. Hem sanata hem teknolojiye hem seyahat edip değişik yerler görmeye hem anılar biriktirmeye meraklı bir insan için fotoğraftan güzel bir merak olur mu? Fotoğrafçılığın en büyük özelliği bu zaten, neye meraklı iseniz fotoğraf merakınızı onunla birleştirebilirsiniz. Spor, astronomi, çiçek, böcek, doğa – saymakla bitmez. Her şey fotoğrafla daha güzel, fotoğraf çekmesini biliyorsanız her şeye farklı bir gözle bakıyorsunuz.

Son zamanlarda fotoğraflarınızı Instagram üzerinden daha fazla paylaşıyorsunuz. Instagram’da özel bir paylaşım stratejisi uyguluyor musunuz?

Fotoğrafa merak sardıktan sonra neredeyse elli yıla yakın bir süre kimseyle paylaşmadan, sadece kendi keyfim için fotoğraf çektim. Sadece birlikte yaptığımız bazı gezilerden sonra dostlarıma slayt gösterileri yapmak veya onlara fotoğraflarını hediye etmekle yetindim. Başka nasıl paylaşabilirdim ki – dijital paylaşım platformları yoktu, sergi açacak düzeyde yetkinliğim de yoktu, paylaşmak için bir arzu da duymuyordum. Sonra iki-üç sene kadar önce çok usta bir fotoğrafçı olan bir dostum, Ercan Arslan, beni ofisimde ziyaret ettiğinde fotoğraflarımı tesadüfen gördü, beğendi ama “bunları paylaşmadığınız sürece bunların hiçbir değeri yok,” dedi. O günden sonra fotoğraflarımı Instagram’da paylaşmaya başladım ve bunun farklı bir keyif verdiğini gördüm. Ayrı bir stratejim yok, kendi çektiğim fotoğrafları paylaşıyorum, ilginç bulduğum bilgiler olursa koyuyorum ama kısa tutmaya özen gösteriyorum.

Instagram takipçilerinizle iletişiminizin kuvvetli olduğunu görüyoruz, oysa popüler veya güçlü insanlar daha iletişime kapalı kalmayı tercih ediyorlar. Bu tercihinizin nedeni nedir?

İletişime tamamen kapalı değilim ama Instagram’ı bir iletişim platformu olarak değil, bir fotoğraf paylaşım platformu olarak kullanmak konusunda ısrarlıyım. Benim e-posta adresim, telefon numaralarım herkese açık, bu kanallardan yürüyen iletişim yeterince yük getiriyor. Özel konuları, iş konularını Instagram’da tartışmak hiç yapmak istemediğim bir şey.

Size göre iyi bir fotoğrafta ne olmalı, ne olmamalı?

Kitaplara bakarsanız, iyi bir fotoğrafta güzel ışık, doğru pozlama, sağlam kompozisyon, ilgi çekici bir konu bulunmalıdır. Bizim gibi amatörler bunları öğrenmeye ve uygulamaya çalışırlar. Profesyoneller ise bu kuralları içselleştirmişlerdir, düşünmeden mükemmel biçimde uygularlar. Sanatçılara gelince, onlar bu kuralları kırarak sanat eserleri yaratırlar, çünkü aslında çok iyi bir fotoğraf bu kuralların hiçbirine uymayabilir. En üst düzeydeki sanatçıların fotoğraflarını tarif edebilmek için ise büyük fotoğrafçı Ansell Adams’ın sözlerine başvurmayı severim: “Fotoğraf, sadece bir makineyle çekilmez. Görmüş olduğunuz bütün fotoğrafları, okuduğunuz bütün kitapları, dinlediğiniz müziği, sevdiğiniz insanları yansıtır.”

Ne tür fotoğraflardan hoşlanıyorsunuz? Portre, doğa, yaşam, deneysel?

İzleyici ve fotoğraf meraklısı olarak her türlü fotoğraftan hoşlanıyorum ama en çok izlediklerim usta sokak fotoğrafçıları… Kendim fotoğraf çekerken de insanı ve çevresini konu alan fotoğraflar bana en çok keyif verenler... Bir hikâye anlatan, en azından bir hikâyenin ipuçlarını veren, bir duygu yaratan, aynı zamanda da estetik değer taşıyan fotoğrafları seviyorum.

Şimdiye kadar fotoğraf çekmek için gittiğiniz ve en etkilendiğiniz yerler nerelerdir?

Her şeyden önce şunu belirteyim ki güzel fotoğraflar çekmek için hiçbir yere gitmeye gerek yok. İnsan oturduğu yerden bile güzel fotoğraflar çekebilir. Ama evet, fotoğraf çekmek için farklı yerlere gidiyorum, çünkü farklı yerleri görmeyi, tanımayı seviyorum. Gittiğim yerlerde fotoğraf çekmek hem gezdiğim yerlere farklı bir gözle bakmamı sağlıyor hem de anılarımı kaydetmeme olanak veriyor. Fotoğraf makinemle Türkiye’yi gezmek bana büyük zevk veriyor. Manzara fotoğrafı çekmekten çok insanların olduğu ortamlarda fotoğraf çekmeyi sevdiğim için, hangi yabancı ülkede olduğum benim açımdan çok fark etmiyor. Ama bir tercih yap, bir tek ülke seçip bir hafta fotoğraf çekeceksin derseniz, Hindistan’a giderim.

FOTOĞRAF ÇEKMİŞLERDİ AMA... AYNAYI HESABA KATMADILAR!

Bunları da İzleyebilirsiniz